Ο Πλάτανος του Δία και της Ευρώπης στη Γόρτυνα

Η Κρήτη διαθέτει πολλά ιερά δέντρα τα οποία, με διάφορους τρόπους, είτε συνδέθηκαν με θεότητες είτε λατρεύτηκαν τα ίδια ως θεότητες κατά την αρχαιότητα.

Ανάμεσα στα πιο γνωστά ο πλάτανος που βρίσκεται στον αρχαιολογικό χώρο της Γόρτυνας.Θα τον διακρίνετε από τα υπόλοιπα δέντρα από την περίφραξη που τον περιβάλλει αλλά και την ταμπέλα που ενημερώνει τον επισκέπτη πως κάτω από αυτό το δέντρο ζευγάρωσαν ο Δίας με την Ευρώπη, μετά την αρπαγή της από τη Φοινίκη.

Ο πλάτανος της Γόρτυνας

Πρόκειται για έναν αειθαλή πλάτανο, που σε αντίθεση με το συνηθισμένο είδος πλάτανου, δε ρίχνει τα φύλλα του το χειμώνα αλλά παραμένει πράσινος 12 μήνες το χρόνο.

Μάλιστα οι παραφυάδες του έχουν δώσει κι άλλα τέτοια δέντρα στην Κρήτη όπου πλέον μετράμε μερικές δεκάδες αειθαλείς πλάτανους.

Στο συγκεκριμένο πλάτανο επίσης αποδίδονται μαγικές ιδιότητες καθώς κάποιοι υποστηρίζουν πως τα φύλλα του μπορούν να βοηθήσουν ζευγάρια που θέλουν να κάνουν αρσενικά.

Μια τέτοια ιστορία μας διηγήθηκε άτομο εντός του αρχαιολογικού χώρου με δικό του πρόσωπο που ήθελε να αποκτήσει αγοράκι και άκουσε τη συμβουλή του να πάρει και να βάλει κάτω από το μαξιλάρι του ένα φύλλο από τον πλάτανο της Γόρτυνας.

Πράγματι το πρώτο του παιδί ήταν αγοράκι. Ωστόσο αφότου γεννήθηκε το παιδί ο πατέρας αντί να πετάξει το φύλλο του δέντρου από το σπίτι του το πήρε κάτω από το μαξιλάρι του και το έβαλε σε άλλο σημείο του υπνοδωματίου του, ξεχνώντας που ακριβώς το είχε αφήσει. Αποτέλεσμα: και τα 2 επόμενα παιδιά του ήταν αγόρια.

Αλήθεια ψέματα, δεν μπορούμε να σας εγγυηθούμε, εκείνο που είδαμε είναι πως οι φύλακες προσέχουν πολύ το δέντρο γιατί όλο και κάποιος επισκέπτης πηγαίνει και κόβει τα φυλλαράκια του, με αποτέλεσμα ότι κλαδί του φθάνει ανθρώπινο χέρι να είναι γυμνό από φύλλα.

Για την ιστορία πάντως να πούμε πως αυτή τη φήμη την απέκτησε λόγω του ότι η Ευρώπη από την ένωση της με το Δία κάτω από το δέντρο αυτό απέκτησε 3 γιους, το Μίνωα, το Ραδάμανθυ και το Σαρπηδόνα, αλλά και λόγω της ρώμης που διέκρινε το Δία.

Να θυμίσουμε πως ο βασιλιάς των Θεών έκλεψε την Πριγκίπισσα Ευρώπη, κόρη του βασιλιά της Φοινίκης, μεταμορφωμένος σε ταύρο. Όταν ο δυνατός ταύρος εμφανίστηκε μπροστά στην Ευρώπη και τις φίλες της, εκείνη τον πλησίασε και τον χάιδεψε. Ο Δίας χωρίς να χάσει χρόνο την άρπαξε και τη μετέφερε στη Γόρτυνα όπου πήρε ξανά τη μορφή Θεού και ζευγάρωσε μαζί της, κάτω από τον πλάτανο.

Βέβαια ο πλάτανος που βλέπουμε σήμερα στο σημείο δεν είναι ο ίδιος με το μυθικό πλάτανο του Δία και της Ευρώπης, αλλά ένα πολύ νεώτερο δέντρο, που εικάζεται πως βρίσκεται ακριβώς στο σημείο όπου προϋπήρχε ο παλιός πλάτανος και ίσως αποτελεί αναγέννηση του.

Το πόσο τιμούσαν αυτόν τον πλάτανο οι κάτοικοι της αρχαίας Γόρτυνας φαίνεται και από την αποτύπωση του πάνω στα νομίσματα τους.